Ποια είναι τα βήματα που απαιτούνται για να δημιουργήσει ένας μελισσοκόμος τη δική του μονάδα τυποποίησης του «γλυκού χρυσού»
Ανεκτίμητη είναι η διατροφική αξία του μελιού, όμως για να φτάσει αυτό το «γλυκό χρυσάφι» από την κυψέλη στον καταναλωτή, ο παραγωγός θα πρέπει να διασφαλίζει την ποιότητά του.
Το μέλι, που πωλείται απευθείας από μελισσοκόμους (ερασιτεχνικά), ως μέλι δικής τους παραγωγής, είτε στον τόπο συγκομιδής είτε σε οργανωμένες λαϊκές ή βιολογικές αγορές, προσφέρεται υποχρεωτικά μόνο προσυσκευασμένο σε συσκευασία καθαρού βάρους μέχρι 3 κιλά.
Ο τρόπος και τα μέσα συσκευασίας και τυποποίησης του μελιού, όπως άλλωστε και όλων των υπόλοιπων μελισσοκομικών προϊόντων, έχουν μεγάλη σημασία για την προώθηση και διάθεση του προϊόντος στην αγορά και στον τελικό καταναλωτή.
Ο μελισσοκόμος που θα υλοποιήσει ένα μικρό επενδυτικό σχέδιο και θα δημιουργήσει μια σύγχρονη μικρή μονάδας μεταποίησης-τυποποίησης, επιτυγχάνει την ευχερέστερη διάθεση προϊόντων που παράγει αλλά και την αύξηση της προστιθέμενης αξίας τους.
Η ίδρυση μίας μικρής τυποποιητικής μονάδας μελιού γίνεται στο πλαίσιο της καθετοποίησης της εκμετάλλευσης. Ενας παραγωγός που έχει νια μελισσοκομική μονάδα με περισσότερες από 100 κυψέλες, είναι εφικτό να μπει στη διαδικασία για την ίδρυση και λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας.
Η κατασκευή ενός μικρού εργαστηρίου τυποποίησης μελιού είναι ιδανική λύση για μελισσοκόμους που έχουν 100-600 μελισσοσμήνη.
Η εγκατάσταση και λειτουργία των μικρών αυτών εργαστηρίων μπορεί να γίνει σε χώρο συνολικό από 40 τ.μ. τουλάχιστον έως 100 τ.μ., σύμφωνα την παραγωγή, εφόσον βρίσκονται σε επαρχιακές πόλεις ή κωμοπόλεις, οι διαδικασίες παραγωγής απαιτούν απλές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, και τα προϊόντα τους διαθέτονται χονδρικώς, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, σε καταστήματα λιανικής πώλησης αποκλειστικά της περιοχής τους.
Η μικρή τυποποιητική μονάδα μελιού, όπως και κάθε μικρό εργαστήριο τροφίμων, για να λειτουργήσει νόμιμα θα πρέπει να της χορηγηθεί Αδεια Ιδρυσης, Λειτουργίας και Αριθμός Εγκρισης. Τις άδειες εκδίδουν οι Περιφερειακές Ενότητες (πρώην Νομαρχίες). Χωρίς άδεια, η λειτουργία είναι «παράνομη».
Η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας της μικρής τυποποιητικής μονάδας μελιού εκδίδεται από το τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικίας Περιφερειακής Ενότητας.
Για την έκδοση της άδειας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και η άδεια εγκατάστασης από τη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικίας Περιφερειακής Ενότητας.
Η άδεια χωρίζεται σε δύο στάδια: Την άδεια εγκατάστασης και την άδεια λειτουργίας.
Η άδεια εγκατάστασης εκδίδεται πρώτα και ο επιχειρηματίας έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει τον εξοπλισμό. Στο χρονικό διάστημα που ορίζει η άδεια εγκατάστασης, με τη μονάδα πλήρως εγκατεστημένη και μετά τη βεβαίωση καταλληλότητας από το τμήμα Κτηνιατρικής της αρμόδιας διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας.
Σημειώνουμε ότι με τον όρο μικρό εργαστήριο τυποποίησης μελιού, αναφερόμαστε σε εργαστήριο τροφίμων το οποίο είναι ΧΑΜΗΛΗΣ ΟΧΛΗΣΗΣ με ΙΣΧΥ <22KW.
Τα μικρά εργαστήρια τα οποία έχουν εγκατεστημένο εξοπλισμό με συνολική κινητήρια ισχύ μέχρι 22 kW και θερμική μέχρι 50 kW θεωρούνται χαμηλής όχλησης μπορούν να εγκατασταθούν και σε περιοχές Γενικής Κατοικίας.
Προσοχή πάντως χρειάζεται με τις χρήσεις γης, γιατί συνήθως στα ΦΕΚ στα οποία ορίζονται αυτές, υπάρχουν και άλλες λεπτομέρειες οι οποίες επιτρέπουν ή απαγορεύουν συγκεκριμένες χρήσεις. Οσον αφορά τη χρήση του χώρου, με τον καινούργιο Νόμο 3325, δεν απαιτείται αλλαγή χρήσης αν ο χώρος είναι κατάστημα, επαγγελματικός χώρος ή αποθήκη και είναι χώρος κυρίας χρήσεως.
Για την έκδοση της άδειας απαραίτητη προϋπόθεση, όπως αναφέρθηκε, είναι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και η άδεια εγκατάστασης από τη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικίας Περιφερειακής Ενότητας ύστερα από εξέταση της αίτησης (συνοδευόμενης από τα παρακάτω δικαιολογητικά).
- Χρήση γης της εγκατάστασης (Πολεοδομία οικείου δήμου).
- Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
- Τοπογραφικό.
Σημειώνουμε ότι η μικρή τυποποιητική μελισσοκομική επιχείρηση υποχρεούται σε έκδοση «τεχνικής άδειας εγκατάστασης» και στη συνέχεια «τεχνικής άδειας λειτουργίας». Ομως, λόγω της μικρής μηχανολογικής ισχύος <22KW δίνεται «θεώρηση ειδικής δήλωσης για απαλλαγή από την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας». Η θεώρηση αυτή δίνεται από της Διεύθυνση Ανάπτυξης της Περιφέρειας. Και χρειάζεται ο παραγωγός να προσκομίσει:
- Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων.
- Ειδική Δήλωση (Συμπληρωμένη).
- Βεβαίωση Χρήσεων Γης (Πολεοδομία οικείου δήμου)
- Οικοδομική άδεια.
Η άδεια ίδρυσης, από υγειονομικής κτηνιατρικής πλευράς, χορηγείται με απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη ύστερα από εξέταση της αίτησης (η οποία συνοδεύεται με τα απαραίτητα δικαιολογητικά) από τριμελή επιτροπή κτηνιάτρων και εισήγηση του τμήματος Κτηνιατρικής.
Μετά τη χορήγηση της άδειας ίδρυσης, την ολοκλήρωση κατασκευής της μονάδας και την εγκατάσταση του εξοπλισμού, ο ενδιαφερόμενος επανέρχεται με νέα αίτηση για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας. Η αίτηση εξετάζεται από την παραπάνω τριμελή επιτροπή κτηνιάτρων, η οποία πραγματοποιεί αυτοψία στην εγκατάσταση και στη συνέχεια γνωμοδοτεί αποφασίζοντας για τη χορήγηση ή μη άδειας λειτουργίας.
Μετά τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας η Κτηνιατρική Αρχή της Π.Ε. υποβάλλει τον φάκελο στη Δ/νση Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη χορήγηση αριθμού έγκρισης της εγκατάστασης.
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Ο εξοπλισμός που απαιτείται
Τα μικρά εργαστήρια τυποποίησης μελιού, όπως αναφέρθηκε, πρέπει να έχουν εγκατεστημένο εξοπλισμό με συνολική κινητήρια ισχύ μέχρι 22kW και θερμική μέχρι 50kW. Ο εγκατεστημένος εξοπλισμός αποτελείται από:
α) Μηχανήματα απαραίτητα για τον τρύγο.
β) Μηχανήματα τυποποίησης όπως: οι ομογενοποιητές μελιού (μηχανήματα που αναμειγνύουν διάφορα είδη μελιού), γεμιστικά δοχείων μελιού, ετικετέζα (μηχάνημα τοποθέτησης ετικέτας), κλειστικά δοχείων.
γ) Εργαλεία και συσκευές όπως: ξηραντήριο γύρης, αντλία βασιλικού πολτού κ.ά. Για να αξιοποιηθούν σωστά τα μηχανήματα, το εργαστήριο πρέπει να είναι άνετο, καθαρό και διαρρυθμισμένο κατάλληλα. Το εργαστήριο θα πρέπει να έχει στο πάτωμα και στους τοίχους πλακάκια (ύψος μέχρι 1,80-2,00 μ.).
Συγκεκριμένα απαιτούνται οι εξής χώροι:
- Χώρος επεξεργασίας και τυποποίησης (με νεροχύτη διπλό), - Χώρος πρώτων υλών, - Χώρος έτοιμου προϊόντος - W.C και προθάλαμος w.c
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
Τα δικαιολογητικά που πρέπει να κατατεθούν για την έκδοση των αδειών
Τα δικαιολογητικά για την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας είναι τα εξής:
Αίτηση με τα στοιχεία της επιχείρησης (διατίθεται από την Υπηρεσία). Το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία και τη διεύθυνση κατοικίας ή της έδρας του αιτούντος, το εμπορικό σήμα της επιχείρησης τροφίμων εάν υπάρχει, τον τόπο εγκατάστασης της μονάδας, που συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό οικοπέδου 1:500 και 1:5000 ή 1:10000.
- Κάτοψη των εγκαταστάσεων με λεπτομερή απεικόνιση και περιγραφή των χώρων.
- Τεχνική περιγραφή του εξοπλισμού, με μνεία στη δυναμικότητα και την απαρίθμηση των μηχανημάτων και της τοποθέτησής τους στον χώρο.
- Περιγραφή παραγωγικής διαδικασίας, με μνεία στην ημερήσια δυναμικότητα, στις γραμμές παραγωγής και στο είδος της πρώτης ύλης και των τελικών προϊόντων.
- Μελέτη και εφαρμογή συστήματος HACCP.
- Μελέτη, έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
- Αδεια διάθεσης λυμάτων (Μέσα στη μελέτη).
- Βεβαίωση χρήσης χώρου (από πολεοδομία).
- Θετική εισηγητική έκθεση τριμελούς επιτροπής.
Αφού εγκριθεί η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, στη συνέχεια απαιτείται η έγκριση κωδικού αριθμού της εγκατάστασης που δίνεται από τον ΕΦΕΤ.
Η λειτουργία του μικρού συσκευαστηρίου μελιού διέπεται από τις πιο κάτω προϋποθέσεις:
Α) Την τήρηση των διατάξεων των Κανονισμών 852/04, 853/04, 854/04, 882/04 και 2073/05 που αφορούν τους κανόνες υγιεινής και τους ελέγχους στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης.
Β) Τη συνεργασία του υπευθύνου της εγκατάστασης με τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής τμήμα Κτηνιατρικής, για την εφαρμογή του ετήσιου ελέγχου προγράμματος ελέγχου καταλοίπων και τη διευκόλυνση των δειγματοληψιών του προϊόντος από την εγκατάσταση.
Γ) Την εφαρμογή του άρθρου 11 του Κ.Τ.Π. στις ετικέτες σήμανσης του προϊόντος.
* Τις πληροφορίες για τα δικαιολογητικά μάς έδωσε ο κ. Δημήτρης Ρουκάς M.Sc., Τεχν. Γεωπόνος Ζωικής Παραγωγής, Ειδικός Συνεργάτης της Αντιπεριφερειάρχου Πιερίας.
ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΩ
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν στις κατά τόπους υπηρεσίες κτηνιατρικής των Περιφερειών.
Εφη Καραγεώργου
Πηγή: www.ethnos.gr